اندروید ملی چیست؟ آیا اندروید ملی امن است؟ آیا اندروید می‌تواند ملی باشد؟ تفاوت اندروید شرکت GLX با بقیه اندرویدها چیست؟ اینها همه بخشی از سؤالاتی هستند که این روزها در مورد پروژه «اندروید ملی» مطرح می‌شوند. در این مطلب سعی دارم که به این پرسش‌ها پاسخ دهم.
محمدجواد آذری جهرمی، #وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، ضمن انتشار ویدیویی در حساب توییتری خود نوشت: «سال‌ها قبل، در محله‌امان، کاسبی بود که تنها بقالی محل بود، روز‌هایی بی‌دلیل لجش می‌گرفت و همسایه‌ها را در فهرست سیاه فروش می‌گذاشت، بالاخره همسایه دیگری هم یک مغازه زد و فهرست سیاه، عملا پَر! بنده خدا، دیگه هر وقت لجش می‌گرفت، با پسرش دعوا می‌کرد».
ویدیویی که وزیر ارتباطات منتشر کرده خبر از طراحی #اندروید داخلی را میدهد. چیزی که در خبرگزاری‌ها آماده است حکایت از این دارد که دانشجویان دانشگاه صنعتی #شریف نسخه‌ای از سیستم عامل اندروید را برای گوشی‌های #GLX سفارشی سازی کرده‌اند. همچنین در خبرها ادعا شده است که #گوگل امکان حذف آن را ندارد!
سفارشی‌سازی اندروید مسئله رایجی است
در ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که سفارشی‌سازی اندروید مسئله رایجی است. هیچ کدام از شرکت‌های دنیا سیستم عامل اندروید را به صورت خالص عرضه نمی‌کنند و تمامی آن‌ها از جمله #سامسونگ، HTC، #هوآوی و... نسخه‌های سفارشی‌سازی شده مخصوص به خود را دارند. این تغییرات به منظور زیبایی بصری، هماهنگی بهتر با سخت‌افزار، نصب برنامه‌های پیش‌فرض و... انجام می‌شود. حتی پیش از این نیز شرکت‌های ایرانی مثل وین‌تاچ دست به انجام این عمل زده بوده و نسخه‌های مربوط به خود را در سخت‌افزارشان نصب کرده بودند.
اندروید منبع باز است
اندروید یک سیستم عامل منبع باز یا همان Open Source است. به همین خاطر شرکت‌ها و افراد قادر به سفارشی‌سازی آن هستند. شرکت‌ها می‌توانند با توجه به نیازهای خود بخشی را به اندروید اضافه کرده و یا چیزهایی را از آن حذف کنند.
گوگل امکان حذف هیچ اندروید سفارشی‌سازی شده‌ای را ندارد
نه تنها اندروید سفارشی‌سازی شده ایرانی، بلکه هیچ کدام از اندرویدهای دیگر موجود در جهان نیز قادر به حذف شدن توسط گوگل نیستند. اصولا اندروید یک سیستم عامل است و گوگل امکان حذف آن را از روی دستگاه کاربران ندارد. تا پیش از این نیز هیچ سیستم عاملی توسط شرکت گوگل حذف نشده است. صرفا اپلیکیشن‌ها توسط گوگل و آن هم در صورتی که نرم‌افزار Google Play Store بر روی اندروید نصب باشد قابل حدف هستند. دلیل حذف برخی از اپلیکیشن‌ها توسط گوگل #آلوده بودن آن‌ها به بدافزار است. پیش از این اپلیکیشن‌های آلوده‌ای نظیر #موبوگرام و #طلاگرام و... توسط گوگل از گوشی‌ها قربانیان این بدافزارها حذف شده‌اند.
اندروید ملی یا همان اندروید ایرانی چیست؟
اندروید ملی به احتمال زیاد نسخه سفارشی‌سازی شده از اندروید است که Google Play Store در آن وجود ندارد و برخی از نرم‌افزارهای ایرانی بر روی آن به صورت پیش‌فرض نصب شده‌اند.
آیا اندروید ملی امن است؟
به احتمال زیاد خیر. زیرا اگر آنطور که اعلام شده است گوگل پلی استور از آن حذف شده باشد، هیچ تضمینی بر ایمن بودن برنامه‌هایی که نصب می‌کنید و یا برنامه‌هایی که به صورت پیش‌فرض بر روی آن وجود دارد وجود نخواهد داشت. یعنی حتی اگر سازندگان این اندروید قصدی مبنی بر آلوده کردن شما نداشته باشند، به مرور زمان دستگاه شما به انواع #بدافزار آلوده خواهد شد.
راه حل مناسب چیست؟
چنانچه شرکت GLX بنا به نیازهای خود مایل به داشتن نسخه سفارشی از اندروید باشد می‌بایست در عین حال به فکر اعتبار خود و همچنین امنیت کاربران باشد. به همین منظور حذف شدن برنامه‌های امنیتی در این اندروید سفارشی به هیچ وجه پیشنهاد نمی‌شود.
همچین پیشنهاد من برای این شرکت این است که با توجه به حساسیت‌های موجود، محصول خود را با پیشنودها و پسوندهایی نظیر «#ملی» و «#ایرانی» عرضه نکند.
در نهایت به دلیل احترام به مخاطبان، پیشنهاد می‌کنم این نسخه از اندروید به طور کامل به صورت منبع‌باز عرضه شود تا کارشناسان امنیتی مستقل بتوانند نقاط ضعف و قدرت آن را ارزیابی کنند.
#آذری_جهرمی #OpenSource #GooglePlay #GooglePlayStore #PlayStore #Android